در دوره دوم جشنواره شعر فجر ، محمودرضا اکرامیفر دبیر بود و محمود سالاری (معاون هنری کنونی وزیر ارشاد) دبیر اجرایی. این دوره از جشنواره در شش بخش «امام (ره) و انقلاب اسلامی»، «شعر اجتماعی»، «شعر آیینی»، «شعر پایداری و انتفاضه»، «شعر با موضوع آزاد» و «شعر کودک و نوجوان» برگزار شد.
این دوره به قول برگزارکنندگان با هدف ارج نهادن به شاعران و بازنگری و بازشناسی جایگاه شعر به عنوان یک هنر اصیل و اساسی برپا شد.
محسن پرویز (رییس کنونی شورای عالی ارزشیابی هنرمندان، شاعران و نویسندگان) که در آن زمان معاون فرهنگی دولت نهم بود، ویژگی این دوره را توجه ویژه به نسل جوان، اختصاص سهم بیشتر برای استانها و فراهم آوردن زمینه لازم برای چاپ و نشر آثار استعدادهای جوان عنوان کرده بود. این جشنواره از یازدهم بهمنماه آغاز شد و تا دوم اسفندماه به طول انجامید.
منوچهر احترامی، طنزپرداز پیشکسوت و خالق اثر معروف «حسنی نگو یه دستهگل»، متولد ۱۳۲۰ که در سال ۱۳۸۷ بر اثر نارسایی از دنیا رفت، در دومین دوره جشنواره شعر فجر به عنوان برگزیده انتخاب شد. البته در دوره اول اعلام شده بود همراه ناصر فیض، محمدرضا ترکی، ابوالفضل زرویی نصرآباد و رضا رفیع داوری جشنواره را برعهده گرفته و ابوالفضل زرویی نصرآباد، ناصر فیض، رضا رفیع و سیدعبدالرضا موسوی نیز کاندیداهای بخش طنز بودند، که جایزه به زرویی نصرآباد رسید. البته بهگفته قزوه، زرویی نصرآباد در داوری شرکت نداشت.
در ادامه منوچهر احترامی گفته بود: انتقاد که در هر امری طبیعی است؛ ولی این تلقی که درباره داوری بخش طنز این جشنواره وجود دارد، تصوری اشتباه است. علیرضا قزوه بهعنوان دبیر جایزه در جایی درباره این بخش و داوری آن توضیح داده و اصلا اینطور نبوده که داوران این بخش، از میان خود، کسی را کاندیدا کرده، و به او جایزه داده باشند. در بخش طنز، داوریها در دو بخش بودند؛ یک بخش داورانی که بر اساس شعرهایی که فرستاده شده بودند، باید آثاری را انتخاب میکردند، که این بخش بنا به دلایلی، که خیلی در جریان آن نیستم، اصلا انجام نشد. در بخش دوم، عدهای از شاعرانی که در بخش طنز فعالیت داشتهاند، باید انتخاب میشدند، که آنهم براساس برآیند فعالیتشان در طول سالهای بعد از انقلاب بود، که درنهایت، چند نفر کاندیدا شدند، و از آن میان، ابوالفضل زرویی نصرآباد برگزیده شد. ولی او خود اصلا در این زمینه نقشی نداشت و اینطور نبود که بیاید خود را بهعنوان کاندیدا معرفی کند.
البته احترامی معتقد بود، جشنواره شعر فجر بهعنوان تجربه اول، بیشتر تجلیل و تکریم شعر بعد از انقلاب بود. انتخابهایی که در جشنواره شعر فجر امسال انجام شد، کلیاتی را شامل میشد؛ چراکه باید به عدهای از شاعران که سالها در عرصه شعر زحمت کشیدهاند، ادای دین میشد، و بههمین دلیل از شاعرانی که در قید حیات هم نبودند، تقدیر شد.
در دوره دوم جشنواره شعر فجر، احترامی در بخش اجتماعی، کشوری همراه عبدالجبار کاکایی و ناصر فیض جزو چهرههای برگزیده معرفی شد. او همان زمان گفت: جشنواره شعر فجر از مرزهای ایدئولوژیک و سیاسی فارغ بود. او از نقش دولت بهعنوان فراهمکننده بستر و امکانات جشنواره شعر فجر یاد کرد و انتخابها را بر اساس معیارهای شعری و زیباشناختی، فارغ از مرزبندیهای ایدئولوژیک و سیاسی دانست.
به نظر او جشنواره یک قدردانی بوده و عنوان کرد: برگزارکنندگان مجموعه فعالیت شاعرانی را طی سالها دیده بودند. از این دیدگاه، عدهای را انتخاب کردند و سرانجام از آنهایی که یک عمر کار کردهاند، تجلیل شد. آدمهایی را که انتخاب کرده بودند، نشان میداد از شاعرانی که در عرصهی شعر برای دوران طولانی فعالیت داشتهاند، تقدیر شده است. هر انتخابی یک رقابت به دنبال دارد. البته درست است که جشنواره روی تقدیر از شاعران تأکید داشت، ولی این تقدیر در مسیر یک رقابت صورت گرفته است و البته به نظر، بخش رقابتی بیشتر در بین جوانها بوده است. از سویی، همواره همینطور بوده که وقتی جشنواره شروع به فعالیت میکند، چند دوره اول را به تقدیر از پیشکسوتان اختصاص میدهند و انتظار میرود رفتهرفته این مسیر به سمت رقابتی شدن جشنواره رود. همچنین بخش رقابتی در کنار بخش تجلیل میتواند سبب پویایی شعر شود.
این شاعر طنزپرداز درباره اینکه آیا جشنواره شعر فجر بازتابدهنده تمامیت شعر امروز ایران بود، گفت: سعی کردهاند اینکار را بکنند و چنانچه امسال را با سال گذشته مقایسه کنید، گستردگی امسال را نسبت به سال گذشته درمییابید. سعی شده در جشنواره به همه جهات توجه شود و البته ضرورت دارد این حرکت گستردهتر شود. امید که جشنواره سال آینده فراگیرتر برگزار شود.
او متذکر شد: وقتی کاری با حسن نیتی شروع میشود، ممکن است کمی و و کسری هم داشته باشد. به هرحال، انتخابها سلیقهیی هستند؛ سلیقهیی به این معنا که هر فردی دارای سلیقهای است؛ بنابراین طبیعی است که سلیقههایی لحاظ شوند و سلیقهای لحاظ نشود، بویژه در جشنوارهای که حالت از بالا نگاه کردن به فعالیت را دارد. از سویی، لزومی ندارد انتقادهای خیلی ریزبینانه وارد کنیم و هر عملی را زیر سؤال ببریم. البته انتقاد با رویکرد فنی و حرفهیی خوب است؛ اما به لحاظ پارهای ملاحظات اجتماعی ممکن است مسألهای خیلی قابل انتقاد نباشد.
البته او انتقاد نکردن از جشنواره شعر فجر را به معنای چشمپوشی ندانست و فرصت دادن را راهکار بهبود وضعیت موجود دانست.
این شاعر طنزپرداز تأکید کرد: کسانی در این دوره دیده شدند که در هیچ زمان و فضایی دیده نشده بودند. احمدرضا احمدی، مفتون امینی و دیگری و دیگری را هیچکس ندیده بود و در این جشنواره، این نازکبینیها بوده است. همینطور به جوانهایی توجه شده بود که پیش از آن، به آنها توجه نشده بود.
احترامی همچنین از اینکه مجموعه طنز دیده شده، ابراز خوشحالی کرد و یادآور شد: همینقدر که طنز دیده شد، خیلی زیاد است. این شاعر با اشاره به سالهای جوانیاش و نبود امکان حضور جوانان در جشنوارهها و جوایز شعر، از دیده شدن جوانان به عنوان مژده خوبی برای شعر امروز یاد کرد.
۵۷۲۴۵