زبانی که امروز، زبان رسمی فقط یک کشور در میانهٔ نقشه جهان است، زمانی، زبان ادبی و اداری بخشی عظیم از مردمان کرهٔ خاکی از جاوه و بنگال در شرق،تا بالکان و افریقیه در غرب بود. با این‌همه اقبال زبان‌ها فقط به ظرفیت و ظرافت آنها معطوف نیست و سیاست و اقتصاد، زبان‌ها را همچون سرزمین‌ها به شکوه یا افول می‌کشانَد. بیراه نیست اگر فرض کنیم در دویست‌سال قبل، اگر زوال و انحطاط حکومت‌های شرقی به جایگزینی زبان انگلیسی بر جای زبان فارسی در شبه‌قاره نینجامیده بود، امروز زبان فارسی با دو میلیارد گویِشوَر یا داننده، یکی از زبان‌های برتر سپهر ادبیات در جهان بود. آن گستردگی که روزی زبان فارسی داشت، به هزاران نسخهٔ خطی ناشناخته در کتابخانه‌های اقصی‌نقاط جهان انجامیده که حکم دریاهایی ناپیموده و معادنی مملو از جواهرات نامکشوف را دارند. همهٔ آنچه که از تاریخ ادبیات فارسی و متون این زبان می‌دانیم تنها کسری از کلیت عظیم و ناشناختهٔ آن است و هنوز صدها رساله و دیوان در گوشه و کنار پنهان مانده که حتی نام‌شان در هیچ فهرست مخطوطاتی مضبوط نیست. از جمله این ذخایر مغفول، صدها دیوان شعر فارسی از سخنوران سرزمین هند و مر.. ... ادامه مطلب